Το συναινετικό διαζύγιο είναι ο πιο «πολιτισμένος» και ανέξοδος τρόπος για ένα ζευγάρι που θέλει να χωρίσουν οι δρόμοι τους. Γίνεται σε συμβολαιογράφο και προϋποθέτει ότι οι σύζυγοι έχουν συμφωνήσει στον τρόπο που θα ρυθμιστούν οι σχέσεις τους για τον επόμενο χρόνο μετά τον χωρισμό τους. Οι σχέσεις αυτές που πρέπει να συμφωνηθούν, περιλαμβάνουν: α) τις περιουσιακές τους σχέσεις, β) την διατροφή μεταξύ των συζύγων, γ) να ρυθμίζεται η κατανομή της γονικής μέριμνας και ιδίως η επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων του ζευγαριού, ο τόπος διαμονής τους, ο γονέας με τον οποίο διαμένουν, η επικοινωνία τους με τον άλλο γονέα και η διατροφή τους.
Α. ΠΡΩΤΟ ΣΤΑΔΙΟ: Η ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ ΞΕΧΩΡΙΣΤΑ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΣΥΖΥΓΟ
Για αρχή, εφόσον το ζευγάρι συμφωνήσει να ακολουθήσει τη διαδικασία του συναινετικού διαζυγίου και όχι της αντιδικίας στα δικαστήρια, θα πρέπει να απευθυνθεί ο καθένας στο δικηγόρο του.
Τονίζεται το γεγονός ότι δεν μπορεί πια να εκπροσωπήσει και τους δυο συζύγους ένας κοινός δικηγόρος, όπως γινόταν παλαιότερα, λόγω αλλαγής του νομοθετικού πλαισίου.
Επομένως, απευθύνεται ο κάθε σύζυγος ξεχωριστά στο δικηγόρο του και του ή της αναθέτει να διαπραγματευθεί με τον δικηγόρο του άλλου μέρους τα σημεία της συμφωνίας που θα υπογράψουν και θα επικυρωθούν τελικά από Συμβολαιογράφο.
Β. ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΤΑΔΙΟ: Η ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΛΗΞΗ ΣΕ ΣΥΜΦΩΝΙΑ
Το δεύτερο στάδιο, αυτό της διαπραγμάτευσης, είναι και το δυσκολότερο. Εκεί αναφύονται ζητήματα εκατέρωθεν και από εκεί φαίνεται αν όντως υπάρχει πρόθεση από τους συζύγους να υπάρξει όντως συναινετικό διαζύγιο. Πρόκειται για την καρδιά και την ουσία του συναινετικού διαζυγίου, κατά την οποία είναι απαραίτητες οι αμοιβαίες παραχωρήσεις και η εκατέρωθεν ύπαρξη κατανόησης απέναντι στις επιθυμίες και τις ανάγκες του άλλου μέρους, προκειμένου να «βγει λευκός καπνός» και να καταλήξουν οι σύζυγοι σε συμφωνία.
Γ. ΤΡΙΤΟ ΣΤΑΔΙΟ: Η ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ
Οι σύζυγοι μπορούν να υπογράψουν εγγράφως ή με κοινή ψηφιακή δήλωση, να επικυρώσουν την συμφωνία τους. Όταν η συμφωνία είναι έγγραφη, υπογράφεται από τους ίδιους και από τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους ή μόνο από τους τελευταίους, εφόσον είναι εφοδιασμένοι με ειδικό πληρεξούσιο. Η πληρεξουσιότητα πρέπει να έχει δοθεί μέσα στον τελευταίο μήνα πριν από την υπογραφή της συμφωνίας. Η έγγραφη συμφωνία καταρτίζεται μεταξύ των συζύγων ή η κοινή ψηφιακή δήλωση υποβάλλεται από αυτούς με την παρουσία ή με ψηφιακή σύμπραξη πληρεξούσιου δικηγόρου αντίστοιχα για καθέναν από αυτούς.
Η ανωτέρω έγγραφη συμφωνία ή η κοινή ψηφιακή δήλωση ισχύει για τουλάχιστον δύο (2) έτη και παρατείνεται αυτοδικαίως, εκτός αν κάποιος από τους δύο γονείς δηλώσει εγγράφως στον άλλο γονέα, πριν τη λήξη του συμφωνημένου χρόνου, ότι δεν επιθυμεί την παράτασή της.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Αν υπάρχουν ανήλικα τέκνα, για να λυθεί ο γάμος, πρέπει με την έγγραφη συμφωνία ή την κοινή ψηφιακή δήλωση της παρ. 1 ή με άλλη συμφωνία μεταξύ των συζύγων, που καταρτίζεται, όπως αναφέρθηκε και ανωτέρω, να ρυθμίζεται η κατανομή της γονικής μέριμνας και ιδίως η επιμέλεια των τέκνων, ο τόπος διαμονής τους, ο γονέας με τον οποίο διαμένουν, η επικοινωνία τους με τον άλλο γονέα και η διατροφή τους.
ΤΕΤΑΡΤΟ ΣΤΑΔΙΟ: ΥΠΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΥΠΟΓΕΓΡΑΜΜΕΝΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΣΕ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΟ
Α) Υποβολή της συμφωνίας σε Συμβολαιογράφο: Η έγγραφη συμφωνία για τη λύση του γάμου, καθώς και κάθε χωριστή συμφωνία για την κατανομή της γονικής μέριμνας, την επιμέλεια, τον τόπο διαμονής, την επικοινωνία και τη διατροφή των ανηλίκων τέκνων, υποβάλλονται από τους πληρεξουσίους δικηγόρους του κάθε συζύγου μαζί με τα ειδικά πληρεξούσια (αν υπέγραψαν τη συμφωνία μόνο οι πληρεξούσιοι δικηγόροι, έχοντας ειδικό πληρεξούσιο για αυτό) σε συμβολαιογράφο.
Η επιλογή συμβολαιογράφου μπορεί να γίνει από οποιοδήποτε εκ των συζύγων ή από τους πληρεξουσίους δικηγόρους τους, εφόσον υπάρχει συμφωνία και του άλλου συζύγου ως προς το πρόσωπο του τελικά επιλεχθέντος. Συνήθως γίνεται μια έρευνα αγοράς από τους δικηγόρους των συζύγων, η οποία αφορά το πόσο σύντομα μπορεί να δώσει ραντεβού για την επικύρωση της συμφωνίας ο κάθε συμβολαιογράφος.
Β) Χρονικό πλαίσιο υπογραφής της συμβολαιογραφικής πράξης: Η κατάρτιση της συμβολαιογραφικής πράξης απέχει τουλάχιστον δέκα ημέρες από την έγγραφη συμφωνία των συζύγων ή την κοινή ψηφιακή δήλωση.
Ο συμβολαιογράφος συντάσσει πράξη με την οποία βεβαιώνει τη λύση του γάμου, επικυρώνει τις συμφωνίες των συζύγων και τις ενσωματώνει σε αυτή.
Γ) Ποιοί υπογράφουν ενώπιον του Συμβολαιογράφου: Τη συμβολαιογραφική πράξη υπογράφουν οι σύζυγοι και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους, οι οποίοι συμπαρίστανται μαζί με τους συζύγους κατά την υπογραφή στον Συμβολαιογράφο.
Μπορούν επίσης να παρασταθούν και να υπογράψουν μόνο οι πληρεξούσιοι δικηγόροι, εφόσον είναι εφοδιασμένοι με ειδικό πληρεξούσιο. Η πληρεξουσιότητα δίδεται τον τελευταίο μήνα πριν από την υπογραφή της πράξης.
Μπορούν επίσης οι σύζυγοι να εγκρίνουν με ηλεκτρονικά μέσα την συμβολαιογραφική πράξη.
Δ) Χρονική ισχύς της συμφωνίας: Όπως προαναφέρθηκε, η ανωτέρω έγγραφη συμφωνία ή η κοινή ψηφιακή δήλωση ισχύει για τουλάχιστον δύο έτη από την υπογραφή της από αμφότερα τα μέρη και παρατείνεται αυτοδικαίως, εκτός αν κάποιος από τους δύο γονείς δηλώσει εγγράφως στον άλλο γονέα, πριν τη λήξη του συμφωνημένου χρόνου, ότι δεν επιθυμεί την παράτασή της.
Μετά τη λήξη ισχύος της επικυρωμένης συμφωνίας, μπορεί να ρυθμίζονται η επιμέλεια, η επικοινωνία και η διατροφή των τέκνων για περαιτέρω χρονικό διάστημα με νέα συμφωνία και με την ίδια διαδικασία.
Ε) Πότε επέρχεται η λύση του γάμου: Η λύση του γάμου επέρχεται με την κατάθεση αντιγράφου της συμβολαιογραφικής πράξης στο ληξιαρχείο όπου έχει κατατεθεί η σύσταση του γάμου, ή με ενημέρωση του ληξιαρχείου με χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών. Επίσης, αν ο γάμος ιερουργήθηκε από την Ανατολική Ορθόδοξη του Χριστού Εκκλησία, ακολουθείται πρόσθετη διαδικασία στην Ιερά Μητρόπολη όπου ανήκει ο ναός όπου τελέστηκε ο γάμος, σύμφωνα με την οποία τελείται η Πνευματική Λύση του Γάμου.
